این برنامه بزرگ که میلیاردها پوند هزینه خواهد داشت، می تواند توجه رای دهندگان را جلب کند؛ اما در عین حال سوالات و ابهاماتی درباره عملی بودن این برنامه هم مطرح است. در ادامه به بخشی از سوالات درباره برنامه حزب کارگر انگلیس می پردازیم.

در شبکه های Full-fibre Network از فیبرنوری برای ارایه خدمات اینترنت پرسرعت به صورت مستقیم به خانه ها و کسب وکارها با سرعتی بالاتر از یک گیگابیت در ثانیه استفاده خواهد شد. با چنین سرعتی دانلود یک فیلم سینمایی با کیفیت HD در کمتر از یک دقیقه ممکن خواهد بود.

تا کنون دولت بریتانیا روی ارایه اینترنت پهن باند فوق سریع تمرکز داشت. برای این اینترنت از شبکه ای ترکیبی از فیبرنوری و سیم مسی استفاده می شود که سرعتی پایین تر ارایه می دهد.

انگلستان در این زمینه در میان کشورهای پیشرفته جایگاه چندان مناسبی ندارد. تنها 8 درصد از خانه ها در بریتانیا قادر به دریافت چنین اینترنتی هستند؛ در حالی که پرتغال یک شبکه مبتنی بر فیبرنوری با پوشش 89 درصدی خانه ها دارد و این آمار در اسپانیا 71 درصد است.

زمانی که در اوایل سال جاری میلادی، بوریس جانسون به قدرت رسید، وعده ارایه سریع تر شبکه مبتنی بر فیبرنوری تا سال 2025 را داد و دولت از این شبکه با نام استاندارد طلایی پهن باند یاد کرد. برنامه 5 میلیارد دلاری بوریس جانسون برای ارایه اینترنت مبتنی بر فیبر ملی در عرض 8 سال از سوی کارشناسان مورد انتقاد قرار گرفت که آن را غیر عملی می دانستند. جانسون البته بعدها این طرح را تعدیل کرد به نحوی که قرار شد شرکت هایی مانند ویرجین مدیا، که شبکه شان کاملا فیبر نیست، سرعت اینترنت خود را افزایش بدهند.

طبق برنامه ارایه شده از سوی حزب کارگر، قرار نیست کل بریتیش تلکام ملی شود؛ بلکه فقط Openreach که اپراتور شبکه پهن باند بریتانیاست و سایر بخش های مرتبط با پهن باند، مثل واحد فروش ملی خواهد شد.

بریتیش تلکام بخش Openreach را در سال 2006 تاسیس کرد، اما در سال 2017 این واحد به صورت قانونی و با حکم آفکام (رگولاتور ارتباطات بریتانیا) از شرکت مادرجدا شد. در آن زمان، شکایت رقبا از این شرکت، مبنی بر اینکه عدم استقلال Openreach رقابت در بازار را تهدید می کند، موجب تصمیم آفکام برای جداسازی آن از بریتیش تلکام شد.

حالا که این جداسازی اتفاق افتاده، ملی کردن Openreach ساده تر است؛ اما تملک کردن یک کسب وکار از سوی  دولت به هر حال دشواری ها و موانع خود را دارد.

اوپن ریچ نزدیک به 32هزار نیروی انسانی دارد و گردش مالی آن در حدود 5 میلیارد پوند است.

این شرکت متولی ارایه شبکه فیبرنوری در سرتاسر بریتانیاست که هزینه آن در حدود 35 میلیارد پوند برآورد شده است. این پروژه بزرگ ترین سرمایه گذاری در زیرساخت پس از پروژه HS2 راه آهن بریتانیا محسوب می شود.

برنامه حزب کارگر برای ارایه اینترنت پهن باند رایگان به پشتوانه سرمایه گذاری دولتی، آن هم در شرایطی که خانوارهای انگلیسی به طور متوسط 30 پوند درماه هزینه اینترنت پرسرعت می کنند، می تواند خبر بدی برای شرکت های رقیب مانند ویرجین مدیا، TalkTalk و سیتی فایبر باشد که آنها نیز سرمایه گذاری های وسیعی روی شبکه های فیبرنوری خود انجام داده اند.

خطر دیگر این است که اوپن ریچ پس از ملی شدن نیز به همان قدرت انحصاری و غیر رقابتی دست یابد که دو سال پیش آفکام را وادار به جداسازی حقوقی آن از بریتیش تلکام کرد. در آن زمان گفته می شد که بریتیش تلکام در زمینه پهن باند، منافع خود را در اولویت قرار می دهد و با سرمایه گذاری در اوپن ریچ، روز به روز تسلط خود را بر بازار اینترنت پرسرعت گسترده تر می کند. در سال 2017 میلادی، آفکام بریتیش تلکام را 42 میلیون پوند جریمه کرد و دستور دارد که 300 میلیون پوند هم به رقبایش بپردازد؛ زیرا موجب تاخیر درراه اندازی ارتباطات اینترنت پرسرعت آنها شده بود. 

احتمالا ارزش گذاری شرکت پهن باند بریتانیا (British Braodband) که با ملی سازی اوپن ریچ قرار است شکل بگیرد، کار دشواری خواهد بود. بلومبرگ ارزش این شرکت را 15 میلیارد پوند برآورد کرده است.

حزب کارگر اعلام کرده که پارلمان در مورد ارزش این شرکت تصمیم می گیرد. اما به هر حال قیمت گذاری باید به گونه ای باشد که از سوی کارکنان شرکت های سهامدار، سهامداران خرد و سرمایه گذاران بزرگ بین المللی مورد حمایت قرار گیرد. یکی از آنها شرکت آلمانی دویچه تلکام است که 12 درصد سهام اوپن ریچ را در اختیار دارد و احتمالا مذاکراتی طولانی با این شرکت به جریان خواهد افتاد.

البته پرداخت بهای این شرکت و ملی کردن آن، امروز نسبت به چندسال قبل هزینه کمتری خواهد داشت. قیمت هر سهم بریتیش تلکام از 500 پوند در سال 2015 هم اکنون به 191 پوند کاهش یافته است.

استرالیا نیز در سال های قبل برنامه ای برای راه اندازی یک شبکه ملی پهن باند داشت که در نهایت، برچسب بزرگ ترین خطای زیرساختی تاریخ استرالیا بر این برنامه خورد. دولت استرالیا در سال 2006 میلادی اعلام کرد که می خواهد اینترنت پرسرعت فیبرنوری را به 93 درصد کل خانه ها و کسب وکارها برساند. اما در سال های بعد، این پروژه به یک پروژه با فناوری های ترکیبی بدل شد که سطوح مختلفی از سرعت و کیفیت را به مشتریان ارایه می کرد.

در واقع استرالیا تنها کشوری در جهان است که تا حدود زیادی در این مسیر پیش رفته و به گفته ماتیو هوت، تحلیلگر ارتباطات شرکت اسمبلی، این کار سخت و بسیار هزینه بر است. شبکه NBN استرالیا هم بارها با کمبود بودجه و تزریق سرمایه مواجه شده و سرعت و کیفیتی که ارایه می کند، از ایده آل های برنامه بسیار دور است.

حزب کارگر برآورد کرد که هزینه اداره و نگهداری شبکه فیبر سرتاسری در حدود 230 میلیون پوند در سال خواهد بود و در مقابل، تحلیلگران هزینه آن را بین یک تا دو میلیارد پوند پیش بینی می کنند.

گزارش مالی سالانه بریتیش تلکام نیز نشان می دهد که هزینه های عملیاتی اوپن ریچ در حدود 2 میلیارد پوند در سال است. این شرکت با بیش از 30 هزار نیروی انسانی، فقط 800 میلیون پوند حقوق می پردازد.

حزب کارگر برای پوشش هزینه های عملیاتی این شرکت، قصد معرفی یک مالیات بر شرکت های چندملیتی مانند گوگل و فیس بوک دارد. البته جزییات چندانی از این طرح اعلام نشده و مشخص نیست که چگونه اجرا خواهد شد؛ اما اجرای این طرح مالیاتی می تواند موجب تجدیدنظر شرکت های بزرگ فناوری برای سرمایه گذاری های آتی در بریتانیا شود.