طراحی کفش هوشمند ویژه نابینایان
"له چال" مرا به خانه ام ببر
یکی از فلسفه های نوآوری و فناوری این است که طراحی آن باید به گونه ای باشد که باعث بهبود شرایط زندگی انسان شود؛ به ویژه برای کسانی که از ناتوانایی های جسمی رنج می برند و به تنهایی نمی توانند زندگی کنند
ترجمه: نسترن صائبی
منبع:Technology Review
در همین راستا، تاکنون فناوریهای گوناگونی برای افراد نابینا طراحی شده که به آنها کمک میکند بدون نیاز به دیگران کارهای روزمرهشان را انجام دهند. سادهترین و ابتداییترین فناوری برای کمک به این افراد همان عصای سفید است که با پیشرفت فناوریها، این ابزار نیز هر روز پیشرفت کرده و به شکلهای مختلف درآمده است. تاکنون ابزارهای بسیاری برای نابینایان ساخته شده است که از میان آنها میتوان به انگشتانه بریل که یک برگردان حروف عادی به حروف بریل است، اشاره کرد. در این انگشتانه ویژه، فناوری مینیاتوری بهکار رفته است که به کاربر اجازه میدهد انگشت خود را روی یک واژه معمولی سر بدهد و آن را به واسطه یک بازخورد لمسی به صورت خط بریل حس کند وکتابهای کاغذی معمولی حروف و کلمات را به صورت حروف بریل بخواند. از ابزارهای دیگر، تلفن همراه بریل است که یک صفحه نمایشگر و یک صفحه کلید با حروف بریل دارد. این تلفن با استفاده از ماده "پلاستیک فعال الکتریک" به کاربر امکان میدهد در زمان واقعی هر نوع متنی را از طریق یک بازخورد غیرصوتی لمسی و برپایه کد بریل بخواند. به این ترتیب کاربر نابینا میتواند نه تنها پیامکها را بخواند و بنویسد بلکه میتواند روی تلفن همراه خود بازی کند و یا وارد سرویسهای آنلاین ساده شود.
در همین راستا، یک محقق جوان به نام آنرود شارما در لابراتوار شرکت HP در بنگالور هند به تازگی با تلفیق فناوری مکانیابی و صنعت کفشسازی، دستگاهی طراحی کرده که مجهز به فناوری GPS یا مکانیابی است و در کفش نابینایان مورد استفاده قرار میگیرد. این سیستم "له چال" نام دارد که به زبان هندی یعنی "مرا به آنجا ببر". این دستگاه در واقع برای کمک به کاربران برای یافتن مسیرشان در موقعیتهای جغرافیایی مختلف طراحی شده است و علاوه بر آن نیز به آنها کمک میکند از موانع موجود در مسیرشان رد شوند. شارما نخستین نمونه این سیستم را در ماه ژانویه گذشته یعنی زمانی که در کارگاه طراحی و نوآوری MIT یا موسسه فناوری ماساچوست در هند به سر میبرد، طراحی کرد.
ایده اصلی ساخت لهچال این بود که کفشی طراحی شود که کاربر را در مسیرش راهنمایی کند؛ به این طریق که در جلو، عقب و حتی کنارههای آن ویبراتوری کار گذاشته شود که کاربر را به سمت راست یا چپ راهنمایی کند. به طور مثال، زمانی که ویبراتور یا لرزاننده سمت راست شروع به کار میکند، کاربر باید به سمت راست حرکت کند.
تلفیق با گوگل مپز
این سیستم همچنین به گونهای طراحی شده که کاربر میتواند از سرویس گوگلمپز نیز بهره ببرد. به این ترتیب که مسیرش را در گوگلمپز تعیین میکند و از برنامه کاربردی مخصوص لهچال که در گوشیهای هوشمند مبتنی بر سیستمعامل آندرویید قابل نصب است، استفاده میکند. سپس گوشی هوشمندی که این برنامه روی آن نصب شده از طریق بلوتوث با تخته مداری لیلیپد آردینو (LilyPad Arduino) که در پاشنه کفش تعبیه میشود، ارتباط برقرار میکند. در واقع، با استفاده از مسیریابی مبتنی بر گوگلمپز به همراه اطلاعات مکانیابی که از واحد GPS در تلفن همراه به دست میآید، تخته آردینو شروع به دادن مسیر به کاربر از طریق همان ویبراتورها میکند. در ابتدا لرزشها خفیف هستند، اما هنگامی که صاحب کفش به مقصد خود نزدیک میشود، این لرزشها شدت میگیرند. نوعی حسگر تقریبی در جلو کفش تعبیه شده است که وجود موانع را به کاربر خود خبر میدهد. این سیستم موانع را از فاصله 3 متری تشخیص میدهد. به گفته طراح لهچال، این فناوری به این زودیها وارد بازار نمیشود، اما شارما تصمیم دارد که کد برنامه کاربردی آن را منتشر کرده و طرح کلی آن را برای تجاری کردن در اختیار شرکتها قرار دهد.
جالب است بدانید که شارما قصد دارد راهنمای Do-It-Yourself را طراحی کند که روی سایت قابل ویرایش ویکیپدیا قرار میگیرد و به کاربران امکان میدهد با همکاری و کمک کاربران دیگر نسخههای بهتری از فناوری طراحی کنند. وی معتقد است که تبادل دادهها میان کاربران، میتواند زمان طراحی یک فناوری را تا حدود بسیاری کاهش دهد.