فناوران- این آیین نامه قرار است به پيشنهاد مشترك سازمان توسعه تجارت ایران و وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات به هیات وزیران ابلاغ شود که فناوران جهت نظرخواهی از علاقه مندان این حوزه بخش هایی از آن را در این گزارش منتشر کرده و متن کامل آن در کانال تلگرام فناوران به نشانی https://t.me/FanavaranNewspaper در دسترس خواهد بود. نکته جالب این دستورالعمل نقش محوری اتحادیه صادرکنندگان نرم افزار و اتاق ایران در تصمیم گیری ها و نظارت بر روند اجرای کار است.

در این دستورالعمل نرم افزار و خدمات فناوری اطلاعات شامل کلیه محصولات، خدمات و فرآورده های نتیجه شده از نرم افزار مشتمل بر امکان سنجی، تحلیل، طراحی، تولید و ساخت، آزمون، نصب و راه اندازی، آموزش، پشتیبانی، مشاوره، تولید محتوا و داده، به روزرسانی و ارتقا، تجمیع، انتقال و دگردیسی، کنارگذاری (بازنشسته سازی)، نرم افزارهای درونه گذاری شده در محصولات صنعتی (از قبیل خودپردازها، اتومبیل، تجهیزات پزشکی و...)، نرم افزارهای تلفن همراه، بازی های رایانه ای، پویانمایی و پردازشات ابری است.

همچنین صادرکننده خدمات شخص حقوقی ایرانی است که اقدام به صادرات خدمات و محصولات نرم افزاری می كند. شرکت ها، دفاتر و شعب مستقر در خارج از کشور به شرط آنکه مالکیت حداقل یک سوم) از سهام آن ها متعلق به طرف ایرانی باشد به تناسب سهم طرف ایرانی و منوط به پذیرش کامل تعهدات صادرکننده توسط یک شرکت ایرانی (اعم از مالک یا همکار) مشمول این دستورالعمل می گردند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به استانداردسازی و حمایت از توسعه و پشتیبانی هم زمان خط و زبان فارسی، انگلیسی و سایر زبان ها در نرم افزارهای کاربردی و علمی تولیدشده داخلی که دارای ظرفیت صادراتی هستند اقدام كرده و شیوه نامه مصوب را ظرف مدت 6 ماه از ابلاغ دستورالعمل اجرایی این آیین نامه تنظیم و به دبیرخانه ارسال كند. 

همچنین با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری و اتاق ایران جهت ارتقای بلوغ و کیفیت محصولات و خدمات صادراتی شرکت های ایرانی در حوزه نرم افزار، اقدام كند به گونه ای که شرکت های حوزه مذکور، دارای سطح سوم بلوغ CMMI و سطح چهارم (و بالاتر) بلوغ CMMI با گواهی احراز صلاحیت توسط ممیزین بین المللی در کشور وجود داشته باشند.

تدوین نظام تعیین صلاحیت شرکت ها و موسسات شاغل در حوزه صادرات نرم افزار و فناوری اطلاعات، سیاست گذاری و برنامه ریزی برای تعیین اولویت های پژوهشی در صادرات صنعت فناوری اطلاعات و نرم افزار و تدوین نظام تحقیق و توسعه در حوزه صادرات فناوری اطلاعات مطابق راهنما، تطبیق استانداردهای ملی با استانداردهای بین المللی در صنعت فناوری اطلاعات و نرم افزار و ايجاد سامانه پایش سهم فناوري اطلاعات در توليد ناخالص داخلي و به ویژه سهم صادرات از دیگر تکالیف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

این وزارتخانه موظف است نسبت به ايجاد، راه اندازي و تجهيز خوشه های اقتصادی و نیز شبکه های صنعتی در حوزه نرم افزار و صادرات فناوری اطلاعات اقدام كند. 

همچنین طراحی و ایجاد نظام صدور گواهی و احراز هویت الکترونیکی مطمئن و مورد قبول مشتریان خارجی در صنعت صادرات نرم افزار و فناوری اطلاعات را در دستور کار قرار دهد.

مطالعات لازم را در خصوص طراحی نظام مبتنی بر پنجره واحد صادرات نرم افزار و فناوری اطلاعات (Single Window) مورد نیاز کشور انجام داده و سازوکارهای لازم برای استقرار آن را طراحی كرده و به عنوان دستگاه هماهنگ کننده ایفای مسوولیت كند.

ایجاد شبکه فروشگاه های مجازی برخط برای سفارش و خرید محصولات نرم افزاری و خدمات فناوری اطلاعات ایران در کشورهای هدف صادرات و نیز ایجاد مراکز تماس (Call Center) استاندارد و کارآمد جهت پاسخگویی به خریداران صادراتی، ایجاد پایگاه داده اطلاعات مهارتی و شغلی متخصصان ایرانی، ایجاد پایگاه اطلاعات تحقیقات بازار جهت اطلاع رسانی در خصوص راهكارهاي اجرايي نيازسنجي بازارهای صادراتی و همچنین بررسي و اطلاع رسانی در خصوص تعيين اولويت محصولات نرم‏افزاري و خدمات فناوری اطلاعات در بازارهاي هدف از دیگر وظایف این سازمان است. 

همچنین وزارت صنعت باید با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نسبت به حمايت از ثبت نام و نشان های ايراني در بازارهاي هدف، سازمان جهاني مالكيت معنوي (WIPO) اقدام كرده و دستورالعمل مربوطه را ظرف مدت 6 ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه اعلام كند.

این وزارتخانه مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم افزار ایران، نسبت به تعیین مزیت های رقابتی و محورهای مورد حمایت صادرات نرم افزار و فناوری اطلاعات اقدام كند. از سوی دیگر با همکاری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نسبت به برنامه ریزی و برپایی نمایشگاه های داخل و خارج از کشور در حوزه صنعت نرم افزار با لحاظ كردن نشان تجاری (برند) ملی اقدام كرده و گزارش های مستمر را به دبیرخانه کارگروه موضوع ماده 15 این آیین نامه ارسال كند.

بانک مرکزی موظف است ترتیبی اتخاذ كند که صدور ضمانت نامه ها توسط بانک ها در چارچوب مصوبه شورای پول و اعتبار در مقابل حداکثر 2 درصد وجه نقد یا سایر وثایق مورد قبول سامانه بانکی و 98 درصد سفته نسبت به ارزش ضمانت نامه، بر اساس نرخ رسمی ارز کشور صورت پذیرد. سقف هزینه های پرداخت کارمزد صدور انواع ضمانت نامه ها به بانک های داخلی و خارجی، جمعاً نباید از 5/1 درصد تجاوز كند و پرداخت مازاد بر سقف مذکور توسط دولت تأمین می شود. مکانیزم چگونگی پرداخت مبلغ مازاد کارمزد در کارگروهی با حضور نمایندگان بانک مرکزی، سازمان توسعه تجارت و سازمان برنامه وبودجه تعیین و ابلاغ می گردد.

وزارت امور خارجه نیز موظف است اطلاعات مربوط به مناقصات بین المللی در کشورهای مختلف در کوتاه ترین زمان به سازمان توسعه تجارت ایران و مراجع ذی ربط اعلام و ارسال كند.

صندوق ضمانت صادرات ایران (EGFI) و صندوق های غیردولتی توسعه صادرات و یا سایر شرکت های بیمه ایرانی نیز موظفندبا اخذ کارمزد به پوشش خطرپذيري های سیاسی و تجاری قراردادهای پیمانکاری عدم بازپرداخت تسهیلات صادراتی و خطرات سیاسی اقدام کند. وزارت امور اقتصاد و دارایی نیز موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نسبت به معافیت سود بازرگانی کالاها به خصوص نهاده های وارداتی مورد مصرف در تولیدات صادراتی در صنعت نرم افزار اقدام كرده و گزارش مربوطه را به دبیرخانه كارگروه موضوع ماده 15 این آیین نامه ارسال كند.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری موظف است: نسبت به تسهیل و تسریع پذیرش شرکت های مؤثر و شاغل در زمینه صادرات نرم افزار و فناوری اطلاعات در فهرست شرکت های دانش بنیان اقدام كرده و شیوه نامه مربوطه که به تصویب معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رسیده را ظرف 6 ماه از تصویب این دستورالعمل به دبیرخانه كارگروه موضوع ماده 15 این آیین نامه ارسال كند.

سازمان برنامه وبودجه موظف است با همکاری سازمان توسعه تجارت نسبت به پیش بینی، تامین و پرداخت هزینه های مربوط به توسعه صادرات نرم افزار و خدمات فناوری اطلاعات در قالب این آیین نامه ازجمله مشوق ها، تبلیغات، برگزاری همایش ها و سمینارهای تخصصی با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام كند.

علاقه مندان می توانند نظرات خود را درباره این دستورالعمل از طریق ایمیل ksaljoghi@ito.gov.ir در اختیار خسرو سلجوقی عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات قرار دهند.