فناوران - جمعی از فعالان حوزه دانشبنیان با تلاش و همفکری اعضای خود راهکارهایی در چهار محور کلی شامل ضرورت تعریف مفهوم «ساخت ایران» در کشور ، ایجاد زیرساختهای ضروری در خصوص شرکتهای دانشبنیان و فناور، یکسان سازی نرخ ارز و منع بخش دولتی برای ورود به بازار رقابتی بخش خصوصی در جهت توسعه و رونق تولیدات داخلی پیشنهاد کردند.
رقابت دولتیها با بخش خصوصی
حضور دولتیها در بازار، رقابت را برای شرکتهای بخش خصوصی دشوار ساخته است، محمدرضا کمپانی عضو مجمع تشکلهای دانشبنیان ایران با بیان این مطلب، گفت: صنایع هایتک نیازمند صرف هزینههای بالایی برای تحقیق و توسعه هستند تا با تکیه بر دانش و فناوری روز به تولید بپردازند. وقتی دولت وارد بازار میشود با خیال راحت هزینههای بالایی برای تحقیق وتوسعه انجام میدهد بدون اینکه انتظاری برای بازگشت سرمایه داشته باشد. ولی بخش خصوصی هزینههای سرسام آور تحقیق وتوسعه را در قیمت تمام شده لحاظ میکند در اینجا یک شکافی ایجاد میشود که در نهایت امکان رقابت را برای بخش خصوصی دشوار یا غیرممکن میسازد.
ایجاد و توسعه آزمایشگاههای مرجع
ایجاد زیرساختهای لازم برای رشد و توسعه شرکتهای دانشبنیان و فناور از دیگر نکاتی که رونق تولید را به دنبال خواهد داشت.
کمپانی، افزود: ایجاد و توسعه آزمایشگاههای مرجع در کشور برای نظارتهای فنی حایز اهمیت بالایی است در حال حاضر تعداد آزمایشگاههای مرجع در کشور کم است و حتی تاییدیه 17025 جهانی را ندارند و همین مساله مشکلاتی برای صادرات ایجاد میکند.
عضو هیات مدیره و دبیر اتحادیه صادرکنندگان تجهیزات پزشکی دولت وظیفه دارد جهت رونق بخشیدن به تولید، این زیرساختها را در اختیار بخشهای خصوصی و تولیدی قرار دهد تا در کوتاهترین زمان محصول تولید شده تاییدات فنی را دریافت کند.
تعریف عبارت "ساخت ایران"
تا زمانیکه طبق یک تعریف واضح و روشن مشخص نباشد ساخت ایران به چه کالاهایی اطلاق میشود بسترهای حمایتی موثری ایجاد نخواهد شد. این عضو هیات مدیره مجمع تشکلهای دانشبنیان با بیان این مطلب گفت: متاسفانه تاکنون عبارت ساخت ایران تعریف نشده است. این وظیفهای است که به عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است تا این تعریف را برای کل صنایع انجام دهد.
او با بیان الگوهای جهانی که برای تعریف تولیدات داخلی یک کشور وجود دارند، افزود: برای مثال در آمریکا 30 درصد تجهیزات و قطعات و 20 درصد دانش و علم آن کالا باید در خاک آمریکا تولید شده باشد یا در اروپا 50 درصد قطعات باید تولید داخلی باشد تا مورد حمایت به عنوان کالای ساخت اروپا قرار گیرد. در خاور دور مانند ژاپن و کره و حتی چین نیز دستورالعملهایی برای تشخیص کالای تولید کشورشان دارند که میتوانند الگوهای مناسبی برای ما باشند.
کمپانی با تاکید بر اینکه تعاریف متداول برای “دانشبنیان” کمکی به تعریف مفهوم “ساخت ایران” نمیکند، افزود: تعاریف موجود، شرکتهای دانشبنیان را شناسایی میکند ولی به نوع و روشهای تولید توجه ندارد یا زاویه نگاهشان به تولید صحیح نیست زیرا یک محصول و کالا باید بخش عمده قطعات و تجهیزاتش یا درصد مشخصی از آن تولید داخل باشد تا علاوه بر بحث اقتصادی بتواند نیروی انسانی کشور را فعال کرده و اشغالزایی کند. در حالیکه اکنون اگر شرکتی دانشبنیان باشد، میتواند به علم و دانش فنی رسیده باشد ولی محصول و قطعات را در خارج از کشور تهیه کند.
یکسان سازی قیمت ارز
دبیر اتحادیه صادرکنندگان تجهیزات پزشکی یکی از مهمترین راههای رونق تولید را یکسانسازی قیمت ارز دانست و گفت: تعیین این نرخ واحد فارغ از رقم و قیمت آن باید از سوی بانک مرکزی که آشنا به بازار است تعیین شود. مهمترین فایده این اقدام، فراهم ساختن امکان برنامهریزی برای صاحبان صنایع است و همینطور امکان مقایسه قیمت واردات یک کالا و تولید آن در داخل نیز میسر میشود. چند نرخی بودن نرخ ارز بیشترین لطمه را به تولیدکنندگان کشور وارد کرده است به خصوص زمانیکه در بازار آن کالا هم با ارز رسمی و هم ارز نیمایی وارد کشور شود که در این صورت میتواند به تولیدکننده داخلی ضربه وارد کند.
کمپانی در نهایت تاکید کرد: ارایه تولیدات داخلی با قیمت منصفانه به مجاب کردن دولت برای خرید کالای داخلی و رونق تولید کمک میکند. این قید قیمت منصفانه بسیار اثرگذار است؛ در کشور مسوولان با توجه به محدودیتهای ارزی میل به خرید کالاهای تولید داخل دارند، ولی متاسفانه برخی از تولیدکنندگان قیمتها را به قدری بالا بردند که انگیزهای برای خرید این محصولات باقی نگذاشتند. بنابراین رونق تولید نیازمند همتی دوجانبه از سوی تولیدکنندگان داخلی و دولت است.