تاریخچه روز جهانی سواد رایانه
روز جهانی سواد رایانه ای برای اولین بار در سال ۲۰۰۱ برگزار شد. این رویداد توسط شرکت یارانه ای هندی NIIT به مناسبت بیستمین ساگرد تاسیس این شرکت برگزار شد. هدف از گرامی داشت این روز افزایش آگاهی درباره دسترسی کارآمد به رایانه ها و فناوری مرتبط با آن است.
دانستن تمام دانش پایه و اطلاعات در مورد این فناوری ها برای همه مردم در هر سنی اساسی است. سواد یارانه ای عبارت است از شناخت برنامه نویسی کامپیوتر و نحوه کار با رایانه ها است. این مهارت مهمی است و به تمام دستگاه های دیجیتالی محدود می شود که در جهان امروز وجود دارند.
سواد یارانه ای چیست؟
کار کردن با رایانه و نرم افزارهای آن نیاز به دانش دارد. به این دانش سواد رایانه ای گفته می شود. این سواد برای زندگی در عصر حاضر لازم و ضروری است. چون بیشتر کارهای روزمرۀ ما به این دستگاه گره خورده است. یاد گرفتن این سواد هم کار سختی نیست. فقط باید اندکی از زمان خود را به این کار اختصاص داده تا بتوانید هم از مزایای این فناوری بهره مند شوید و هم اینکه از دنیا عقب نمانید.
امروزه کار کردن با رایانه و کسب سواد رایانه ای کار چندان مشکلی نیست. چون همه چیز کاملاً ادراکی و ملموس گشته است و کار کردن با رایانه به مثابۀ کلیک و کشیدن است و همین. دیگر نیازی به تایپ کردن دستورات و نوشتن های طاقت فرسا نیست. حداقلش این است که تمام افرادی که تازه می خواهند با رایانه شروع به کار کنند، با یک صفحه نمایش رنگی بسیار جذاب روبه رو هستند که باید روی گزینه های مختلف آن کلیک کنند.
سواد رایانه ای به طور خاص، بیشتر به کار کردن با رایانه برای انجام کارهای خانگی و اداری گفته می شود، به علاوۀ اینکه افراد بتوانند نیازهای خود را از طریق شبکۀ جهانی اینترنت هم برطرف سازند. به این صورت بیشتر با نرم افزارهایی مثل سیستم عامل، نرم افزارهای اداری مثل آفیس و مرورگر باید کار کنند. این برنامه ها معمولاً توسط شرکت ها و سازمان های مختلف تولید می شوند که کاربران به خواست خود می توانند از یکی از آنها استفاده کنند.
سیستم عامل همان نرم افزار جامع و پیچیده ای است که قرار است دیگر نرم افزارهای کاربردی و سخت افزار رایانه را مدیریت کند. معمولاً کار کردن با سیستم عاملی مثل ویندوز، که همۀ آن را می شناسند، کاری بسیار ساده است. شاید همان اول کار کمی گیج شوید. ولی پس از مدتی که به آن عادت کردید، خواهید دید که کار کردن با آن چقدر ساده و جذاب است. البته باید گفت دیگر سیستم عامل هایی وجود دارد که از آنها می توان به لینوکس اشاره کرد.
نرم افزارهای اداری که نوع معروف آنها همان Microsoft Office است، برای کارهای به اصطلاح اداری مثل نوشتن یک سند متنی، ساخت یک سند دادۀ صفحه گسترده، صفحات ارائه و یا ارسال رایانامه کاربرد دارند. بیشترین بخش فعالیت یک کاربر رایانه که دارای سواد رایانه ای است، روی این گونه نرم افزارها است. البته باید گفت بنا به علاقه و نوع حرفۀ شخص مورد نظر، برنامه های مهندسی و پیچیدۀ دیگری هم وجود دارند که افراد به سمت یادگیری آنها هم خواهند رفت.
اینترنت هم جزئی از بخش هایی است که یک کاربر رایانه با سواد رایانه ای مناسب باید بتواند از آن بهره برداری کند. دریچۀ استفاده از اینترنت همان مرورگر است که نرم افزاری رایگان و کارا برای باز کردن صفحات مختلف وب است. کار کردن با این نرم افزار به منزلۀ کار کردن با اینترنت است. چون در اصل این برنامه است که دستورات شما را گرفته و به سرویس دهنده ها برای نمایش یک صفحۀ اینترنتی می دهد و در نهایت صفحۀ مورد نظر را به شما نشان می دهد.
این سه بخشی که ذکر شد، عمده قسمت هایی است که افرادی که دارای سواد رایانه ای هستند، باید یاد داشته باشند و بسیار هم ساده و لذت بخش است. این نکته هم قابل ذکر است که سواد رایانه ای نکات فنی را در برنمی گیرد بلکه همین که بتوان با نرم افزار مد نظر خود کار کنید، شما دارای سواد کار کردن با رایانه هستید.
رایانه و کاربردهای آن در حوزه های مختلف زندگی
به دلیل پیشرفت سریع تکنولوژی کامپیوتر در کشورهای صنعتی و پیشرفته به جرات می توان گفت که کمتر موردی می توان یافت که در آن از کامپیوتر بهره برداری به عمل نیامده باشد و این کاربردها روز به روز در حال گسترش است و هر روز کامپیوتر در رفع مشکلات جامعه بشری نقش گسترده تری بر عهده می گیرد.
تلاش های بشر همواره معطوف به ایجاد و توسعه ابزار و روش هایی بوده است که بتوانند جایگزین نیروی بدنی یا قوای فکری انسان باشند. کامپیوتر قادر است قسمتی از فعالیت های عملیاتی مغز انسان را بر عهده بگیرد و در نتیجه، فراغتی که از این راه نصیب انسان می شود می تواند صرف فعالیت های خلاق شده و وی را به سوی پیشرفت روز افزون سوق دهد.
رایانه نقشی مهم درزندگی بشر، هم درخانه و هم در محل کار، خواهد داشت. کودکی که با رایانه آشنا نباشد مانند گردشگری در یک کشور خارجی است که زبان آنجا را نداند و برای هر چیزی یا هر کاری از دیگران کمک بخواهد. یاد گرفتن رایانه مثل یاد گرفتن یک زبان است و بنابراین، مثل زبان، آموختن هرچه زودتر آن بهتر است. به این ترتیب، کار کردن با رایانه و دانستن رموز آن برای او طبیعت ثانوی می شود. استفاده از رایانه همچنین به کودک منطق، نظم و قانون را می آموزد. کودک زمانی که طرز کار با رایانه را یاد گرفت، متوجه می شود که بر این دستگاه نظم و قانون حاکم است و هر خطایی پیش آید، ناشی از اشتباه خود اوست. بنابراین، برای استفاده بیشتر از این دستگاه باید قوانین حاکم بر آن را بداند و رعایت کند.