فناوران- محمدرضا سبزعلیپور رییس مرکز تجارت جهانی ایران نسبت به اجرای خام و ناپخته “رمز دوم پویا” از جانب بانک مرکزی واکنش نشان داد و گفت: قریب به یکسالی است که زمزمه استفاده از “رمز دوم پویا” در کشورمان آغاز شده و در همین راستا بر اساس بخشنامه بانک مرکزی مقرر شده بود تا از ابتدای خرداد ماه 1398، رمز دوم اینترنتی کارت های بانکی منسوخ و استفاده از درگاه های پرداخت اینترنتی صرفاً با رمز یکبار مصرف یا باصطلاح “رمز دوم پویا” امکان پذیر شود.
وی افزود: مسوولان محترم بانک مرکزی جهت جلوگیری از کلاهبرداری ها و هک شدن کارت های مردم، طرحی نو درانداختند و به مردم تکلیف کردند تا از این پس برای تراکنشهای اینترنتی خود صرفاً از رمز جدید یکبار مصرفی بنام “رمز دوم پویا” استفاده کنند تا کلاهبرداران در مدت زمان یک الی دو دقیقه ای که این رمز اعتبار دارد نتوانند کارت ها را هک و یا پول مردم را از کارت هایشان خارج کنند.
علیپور اظهار داشت: “رمز دوم پویا” در واقع رمزی است که فقط یکبار و برای یک تراکنش میتواند مورد استفاده قرار گیرد. بنابر این با استفاده از روش جدید، سارقانی که با فریب صاحب کارت به اطلاعات کارت بانکی قربانی دست یافته اند، درنهایت رمزی را در اختیار دارند که فقط یکبار قابلیت استفاده داشته و عملاً سرقت از حساب کاربر را غیرممکن می کند. از همین رو طبق نظر طراحان این پروژه، استفاده از رمز پویا روشی ایمن تر برای تراکنش های بدون کارت محسوب می شود و طبق گفتۀ آقایان، در بسیاری از کشورهای پیشرفته نیز استفاده از رمز یکبار مصرف مرسوم شده است.
وی تشریح کرد: تعریف “رمز دوم پویا” و یا دستور اجرای آن از طرف بانک مرکزی خیلی راحت است اما انجام آن توسط عموم مردم اصلاً ساده نبوده و به راحتی تعریف و دستور اجرای آن نیست.! بطوریکه دانلود این برنامه و استفاده از “رمز دوم پویا” برای عام و خاص بقدری سخت و دشوار است که باتوجه باینکه تاکنون از جانب مسئولین بانک مرکزی چندین تاریخ بعنوان ضرب العجل و آخرین زمان استفاده از روش فعلی تعیین شده است اما هر بار تاریخ قبلی تمدید شده، از همین رو پس از گذشت قریب به 8 ماه هنوز استفاده از رمز پویا در کشورمان اجرایی نشده و هر بار تاریخ جدیدی بعنوان آخرین فرصت مشخص و به مردم اعلام می شود.
سبزعلیپور گفت: بنابه دلایلی شفاف و ملموس، اجرایی شدن “رمز دوم پویا” در سراسر ایران و بین آحاد مردم کاری است بس دشوار و قطعاً به این زودی ها قابل انجام نیست! برخی از موانع و مشکلات موجود بر سر راه این پروژه بشرح زیر است:
* غالب مردم هنوز معنا و مفهوم “رمز دوم پویا” را درک نکرده و دقیقاً نمی دانند که این رمز چیست و به چه دردی میخورد؟
* هر بانکی به شکلی خاص و با سلیقه خود نرم افزار رمز پویا را طراحی و مشتریان خود را موظف به استفاده از آن برنامه می کند.
* نصب برنامۀ استفاده از رمز پویا دو مرحله دارد، بطوریکه هر مشتری باید ابتدا برنامه را روی گوشی خود نصب کند سپس در مرحله دوم می بایست کارت بانکی خویش را داخل دستگاه خودپرداز نموده و عملیات تکمیلی را از این طریق انجام دهد!
* زیرساخت اجرایی شدن استفاده از رمز پویا در غالب بانک های کشور هنوز تکمیل نشده و به همین دلیل هنگام نصب برنامه و انجام مرحله تکمیلی از طریف دستگاه خودپرداز، پیامهای مختلفی روی صفحه گوشی و یا روی مانیتور دستگاه خودپرداز ظاهر می شود مبنی براینکه (انجام این عملیات فعلاً امکانپذیر نیست) و یا (مجدداً سعی نمائید) و یا پاسخ هایی از این دست! لکن اکثر مشتریان برای نصب برنامه مشکل دارند.
* جمعی از مشتریان بانک ها کم سواد یا بیسواد و یا افراد مُسنی هستند که به هیچ عنوان شخصاً توانایی نصب این برنامه را ندارند پس باید شخص دیگری به آنان کمک کرده و این برنامه را برایشان نصب کند اما نه کارمندان بانک ها حاضر به انجام این کار برای مشتریان خود هستند و نه می توانند به افراد غریبه اعتماد کنند! پس چه باید بکنند؟
* برخی از مشتریان بانک ها در سراسر ایران هنوز از گوشی های قدیمی استفاده میکنند و گوشی های جدید ندارند، این عزیزان نیز بنوعی مشکل دارند!
* برخی دیگر از مشتریان بانک ها کارت بانکی دارند و بعضاً پرداخت غیر حضوری هم دارند اما هنوز موبایل ندارند و بنوعی افراد سنتی هستند که تاکنون تلفن همراه استفاده نکرده اند! آنان چه باید بکنند؟
* غالب مردم از چند کارت و از کارت بانک های مختلف استفاده میکنند که باید برای استفاده از هر کارت، برنامه همان بانک را نصب نمایند که بهره مندی از چند کارت با چند برنامه متفاوت سخت و دشوار است.
* رمز پویای هر بانکی تعداد اعداد متفاوتی دارد، بطوریکه برخی بلند و برخی کوتاه هستند. رمز برخی از بانک ها 4 رقمی، برخی 5 رقمی و برخی 6 رقمی هستند و شاید اعداد بیشتری هم وجود داشته باشد که بنده از آن بی خبرم. لکن حفظ کردن این رمزها برای هر کسی راحت نیست و نوشتن رمز پویا روی کاغذ نیز بعضاً امکانپذیر نیست.
* مدت زمان استفاده از رمز پویا در هر بانکی نیز متفاوت است، برخی از بانک ها یک دقیقه و برخی دیگر دو دقیقه به مشتری وقت می دهند که این تفاوت ها قابل درک نیست.
مواردی از این دست زیاد است که نه تنها مشتریان سردرگم میکند بلکه استفاده از رمز پویا را برای آنان سخت و دشوار می نماید.
علیپور تصریح کرد: “رمز دوم پویا” باید بنحوی طراحی شود که استفاده از آن برای تمامی مشتریان بانک ها در سراسر ایران سهل و قابل استفاده باشد بنوعی که باسواد و بیسواد، پیر و جوان، تهرانی و شهرستانی، گوشی دار و بی گوشی، تک کارتی و چند کارتی و همه و همه بتوانند برنامه رمز پویا را نصب و همچنین به راحتی از آن استفاده کنند اما در حال حاضر پیچیدگی و گرفتاری استفاده از رمز پویا بقدری زیاد است که حتی مشتریان باسواد و متخصص هم بعضاً دچار مشکل هستند و چه بسا هنوز برخی از مدیران عامل و اعضای هیأت مدیره بانک ها نیز هنوز برنامه استفاده از رمز پویا را نصب نکرده و با آن آشنایی ندارند!