فناوران- سی ان ان گزارش داد، شرکت های اپل و گوگل با ایجاد دستگاه ها و برنامه های بسیار محبوب نبض بازارهای جهان را در دست گرفته اند. محصولات آنها به دلیل طراحی زیبا و کاربر پسند بودن و همچنین توانایی در پردازش انبوه داده ها، نمادین شده اند. اکنون این شرکت ها، که در گذشته غالباً رقیب و روبروی یکدیگر بودند، در تلاش هستند تا از این توانایی های فنی و جذابیت گسترده استفاده کنند تا یک برنامه عظیم را برای کمک به ردیابی و در نهایت کنترل شیوع ویروس کرونا ایجاد کنند.
اما علی رغم جایگاه این دو شرکت به عنوان پیشرفته ترین سازندگان فناوری تلفن های هوشمند در جهان، آنها هرگز با چنین وظیفه ای روبرو نشده اند. با توجه به مقیاس و پیچیدگی های این بیماری، چالش های بزرگی در زمینه طراحی فناوری از جمله نگرانی های مربوط به حریم خصوصی و قابلیت استفاده این نوع برنامه های تلفن همراه، وجود دارد. مهمترین این چالشها این است که آیا این دو شرکت می توانند به اندازه کافی مردم را به استفاده از راه حل خود ترغیب کنند تا این برنامه واقعاً مؤثر باشد؟
طبق گفته کارشناسان و مسوولان این دو شرکت، طرح بلندپروازانه اپل و گوگل برای ردیابی شیوع ویروس کرونا با استفاده از فناوری بلوتوث نیاز به مشارکت حداقل نیمی از مردم آمریکا دارد تا بتواند مؤثر باشد. این امر نه تنها مستلزم مشارکت کاربران است بلکه نیاز به آزمایش افراد برای بیماری کرونا دارد، چیزی که سیستم سلامت ایالات متحده به شدت با آن دست و پنجه نرم می کند. با این حال، کارشناسان می گویند راه حل این شرکت های فناوری می تواند نقش مهمی در مبارزه با این بیماری همه گیر داشته باشد.
ایده اصلی در پس این طرح گوگل و اپل، یک روش آزمایش شده برای کنترل شیوع انواع بیماری هاست که تأثیر آن در طول زمان به اثبات رسیده است: ردیابی تماس افراد یا شناسایی چگونگی انتقال عامل بیماری زا از شخصی به شخص دیگر بر اساس اینکه چه افرادی با آنها در تماس بوده اند.
روش «ردیابی تماس» که به طور معمول توسط مصاحبه با افراد انجام می شود، در کنار آزمایشات سنگین برای مقابله با سایر بیماری های عفونی مانند ابولا استفاده شده است. اما ممکن است انجام آن در دوره شیوع یک بیماری همه گیر در سراسر جهان بسیار آهسته و طاقت فرسا باشد. پاسخ اپل و گوگل این است که ردیابی تماس را در سطح جهانی، به صورت ناشناس و خودکار انجام دهند.
گوگل و اپل روز دوشنبه هفته گذشته یک جلسه مطبوعاتی برگزار کردند و در آن جزییات بیشتری در مورد طرح دو مرحله ای خود ارایه کردند. در مرحله اول که قرار است ماه آینده شروع شود،
اپل و گوگل قصد دارند راهی را برای مسوولان بهداشتی ایجاد کنند تا بتوانند از قابلیت جدیدی در سیستم های عامل اندروید و آی او اس (iOS) بهره ببرند و با استفاده از برنامه های خاصی که کاربران به صورت داوطلبانه بارگیری می کنند، بیماری کرونا را کنترل کنند.
این قابلیت یک نوع رابط برنامه نویسی برای برنامه های تلفن همراه خواهد بود و فقط مسوولان بهداشتی مجاز به استفاده از آن خواهند بود. مقامات این دو شرکت همچنین اعلام کردند که در حال همکاری مستقیم با نهادهای بهداشتی هستند و نمونه هایی از این برنامه را برای شناسایی و ردیابی افراد بیمار به عنوان شروع ارایه کرده اند.
بنا بر این گزارش، بسیاری از کاربران نگران این موضوع هستند که چنین قابلیت و برنامه هایی می تواند حریم خصوصی آن ها را به خطر بیندازد.
شرکت هایی مانند گوگل و به خصوص اپل در گذشته سعی کرده اند که پایبندی خود را به تعهدات حریم خصوصی کاربران خود ثابت کنند اما اکنون که سلامت جامعه در خطر است، انتظارات از آنها برای پایبندی به این تعهدات بیشتر از همیشه است.
بسیاری از طرفداران حفظ حریم خصوصی نگران این نوع برنامه ها برای کنترل این بیماری همه گیر در مقیاس بزرگ هستند و می گویند که این طرح در نهایت می تواند راه را برای جاسوسی از زندگی خصوصی افراد باز کند حتی اگر با اهداف خوبی شروع شود.
با این وجود، در هفته های اخیر، دانشگاهیان و متخصصان روش ردیابی تماس افراد با استفاده از بلوتوث را به ردیابی از طریق موقعیت مکانی GPS ترجیح می دهند بیشتر به این دلیل که داده های جغرافیایی اغلب برای آشکار شدن هویت شخص می توانند استفاده شوند.
اما حتی اگر اپل و گوگل بتوانند بر بدبینان حریم شخصی پیروز شوند، این طرح هنوز چالش های دیگری را هنگام اجرا پیش رو دارد. اینکه چگونه مقامات بهداشتی اطمینان حاصل کنند که هیچ شخصی به دروغ آزمایش خود را گزارش نمی کند؟ و اینکه این سیستم چگونه تشخیص می دهد دو نفری که در تماس با یکدیگر ثبت شده اند در آپارتمان های مجزا و یا در دو طرف یک دیوار قرار داشته اند یا خیر؟
با این حال، این دو شرکت اعلام کردند که هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه باید نتایج آزمایش کرونا به سیستم ردیابی تماس گزارش شود و به خبرنگاران گفتند که پاسخ این سؤال به احتمال زیاد از طرف مقامات بهداشتی جواب داده خواهد شد چرا که این مقامات مجاز به گزارش موارد ابتلا و تصمیم گیری درمورد سیاست های سلامت هستند.
راهکار چین برای مهار کرونا با موبایل
اما در همین حال چین نیز با ۷۶ روز قرنطینه کامل در همه شهرها توانست از شیوع بیشتر ویروس کووید-۱۹ جلوگیری کند، حالا پس از برداشتن محدودیت های سفر در چین، هنوز صدها میلیون نفر از مردم این کشور برای سفرهای درون شهری و بیرون شهری خود مجبور به استفاده از یک برنامه گوشی هوشمند برای اثبات سلامت خود و عدم ابتلا به ویروس کرونا هستند.
شبکه خبری سی ان ان در یک گزارش تحلیلی به اقدام دولت چین مبنی بر راه اندازی یک برنامه گوشی هوشمند برای کنترل شیوع ویروس کرونا در این کشور پرداخته است و می گوید پس از برداشتن محدودیت های سفر، صدها میلیون نفر از مردم چین برای سفرهای درون و بیرون شهری هنوز مجبور به استفاده از این برنامه هستند.
تصور کنید که کارهای روزمره شما کاملاً به یک برنامه گوشی هوشمند وابسته است. ترک کردن خانه، سوار شدن قطار در مترو، رفتن به محل کار، ورود به کافه ها، رستوران ها و مراکز خرید، یا هر حرکتی که انجام می دهید به وسیله رنگی که روی صفحه نمایش داده می شود، به شما دیکته می شود. رنگ سبز به این معنی است که شما می توانید وارد شوید و رنگ کهربا یا قرمز نیز به این معنی است که از ورود شما جلوگیری می شود.
این تصور، واقعیت زندگی صدها میلیون نفر در چین از اواسط درگیری با بحران ویروس کروناست و همچنان می تواند در آینده اجرا شود چرا که این کشور هنوز برای بهبودی وضعیت خود در حال مبارزه است.
دولت چین با تکیه بر فناوری تلفن همراه و داده های گسترده، از یک سیستم “کد بهداشتی” مبتنی بر رنگ برای کنترل سفرهای مردم و مهار شیوع کرونا استفاده کرده است. رمزینه پاسخ سریع تولید شده، که به طور اختصار کدهای کیو آر (QR) نامیده میشوند، به عنوان شاخص وضعیت سلامتی شهروندان، به آنها اختصاص می یابد.
اگرچه هنوز مقامات چین این کدهای بهداشتی را اجباری نکرده اند، اما در بسیاری از شهرها، شهروندان بدون این برنامه قادر به ترک مجتمع های مسکونی خود یا ورود به اکثر اماکن عمومی نیستند.
با گذشت سه ماه از شروع این طرح در چین و در حالی که تا حد زیادی این ویروس کنترل شده و محدودیت های قرنطینه به تدریج برداشته شده است، این کدهای کوچک مربع شکل هنوز وجود دارند و حاکم بر زندگی مردم هستند.
به دنبال چین، دولت های دیگر نیز برای نبرد با این ویروس به فناوری مشابهی روی آورده اند. ماه گذشته، سنگاپور یک برنامه تلفن همراه هوشمند را برای ردیابی تماس افراد با یکدیگر راه اندازی کرد که به مقامات این امکان را می دهد تا افرادی را که در معرض بیماران کووید-19 قرار گرفته اند، شناسایی کنند.
دولت ژاپن نیز در نظر دارد که برنامه مشابهی را راه اندازی کند. مسکو هم یک سیستم کد کیو آر را برای ردیابی جابجایی افراد و اجرای قرنطینه خود معرفی کرده است.
این کدهای بهداشتی همچنین در لغو تدریجی محدودیت های مسافرتی در استان هوبئی چین که شیوع ویروس کرونا از آنجا آغاز شد، نقش اصلی را داشته اند. در پی قرنطینه این استان در اواخر ماه ژانویه حدود 60 میلیون نفر مشمول محدودیت سفر شدند.
در تاریخ 10 مارس، این استان اولین کدهای بهداشتی را برای ساکنانی که در این استان می خواستند سفر کنند، صادر کرد.
رنگ این کدهای بهداشتی بر اساس بانک اطلاعاتی کنترل شیوع در هر استان به افراد اختصاص داده می شوند: افرادی که ابتلای آنها تأیید شود یا مشکوک یا بدون علامت باشند و یا افرادی که تب داشته باشند، کد قرمز رنگ را دریافت می کنند. مخاطبان نزدیک آنها نیز کد زرد رنگ را دریافت می کنند و افرادی که هیچ سابقه ای در بانک اطلاعات ندارند، کد سبز را دریافت می کنند - به این معنی که آنها سالم هستند و می توانند سفر کنند.
رنگ کدهای کیو آر آزادی افراد برای جابجایی و سفر را تعیین می کند: دارندگان کد سبز مجاز به سفر در استان هستند، دارندگان کد کهربایی رنگ مجاز به مسافرت نیستند و دارندگان کد قرمز نیز تحت درمان و قرنطینه قرار می گیرند.
کلیه ساکنان و بازدیدکنندگان که قصد ترک استان هوبئی و شهر ووهان را دارند نیاز به کد کیو آر سبز رنگ در تلفن های همراه خود دارند.
البته این کدهای بهداشتی مشکلاتی هم به همراه دارند و مصون از اشتباهات فناوری نیستند چرا که چندین مورد خطای این برنامه نیز در برخی استان های چین گزارش شده است.
با این حال چین با چنین تمهیداتی ظاهرا توانسته از گسترش و شیوع بیشتر این بیماری جلوگیری کند و حالا مردم این کشور پرجمعیت بر خلاف سایر کشورهای دنیا که همچنان در مرحله پیک بیماری هستند و هر روز هزاران نفر از مردم شان را از دست می دهند، سرکار می روند و به زندگی روتین و معمولی برگشته اند.